Đội Trinh Sát Và Con Chó Sara

Cuốn sách thuộc loại tiểu thuyết chiến tranh, thông qua câu chuyện về chú chó Sara được một anh bộ đội Việt Nam nhặt được trên vỉa hè gần bến cá ở Kampong Ch’nang, Campuchia. Nhờ cặp móng huyền đề, sự thông minh, nhanh nhẹn và sự trung thành, Sara thoát khỏi món “rựa mận” và gia nhập vào “đời lính”. Một trang sử được lột tả một cách chân thật và gần gũi thông qua những mẩu chuyện xung quanh chú chó Sara và các anh bộ đội Việt Nam trong quá trình đấu tranh chống lại tội ác diệt chủng của Kh’mer Đỏ.

Trích đoạn

– Mấy tháng trời trong rừng toàn cơm vắt chấm muối, thiếu rau và thực phẩm nên lính tiểu đoàn cũng chẳng buồn kiêng nữa. Đám rau môn thục cằn trong các khe ẩm ướt, ngứa rã họng cũng tranh nhau hái. Kỳ đà cản mũi, rắn mối, rùa vàng hay con trút Sara lôi về bây giờ các ông chủ cũng nướng tất.

Mưa lúc nào mát mặt lúc ấy. Kệ đời, sống chết đã có số, nghĩ ngợi làm gì cho mệt. Những kẻ kiêng khem giờ lại chén đồ húy tợn nhất. Khi đã một lần vượt qua được điều kiêng kỵ dở hơi, khi đã thấu lẽ sống chết như tấc gang may rủi, thánh thần trong đầu bỗng rủ nhau biến đi sạch. Bom đạn chủ động tránh người, người sao tránh kịp.

Sara ươn ướt mắt, âu yếm ngắm ân nhân cũ trong chiếc áo vá rộng thùng thình của Phong. Bóng đêm giấu bớt đi vẻ khổ hạnh, phô ra những nét thanh tú của cô chập chờn trong ánh lửa. Hương ngọt đường cô chủ ngày xưa giờ có thêm mùi mồ hôi mặn vai áo lính. Đã lâu lắm những mùi đời thường thân quen này mới trở lại. Không biết bọn sáo nâu tai quái ngày ấy bây giờ còn quanh quẩn ven sông, hay đã bay mất tăm tích về phương trời nào.

– Chiều đã muộn. Sau khi gom nhặt thi thể, tài sản dân chúng tử nạn, đội dân binh chính quyền bạn làm công tác kiểm kê di sản, tống táng nhân đạo dưới sự yểm trợ bảo vệ của các đơn vị lính Việt. Cả hai đoàn tàu nối nhau đưa dân sống sót chạy về ga xép Kamreanh, cách điểm phục kích vài cây số.

Đức vặt chiếc lá dầu tươi cuốn lại làm phễu, dốc mật ong từ chiếc thùng đại liên sang hai chiếc bi đông rỗng. Sara quẩn quanh trung đội trinh sát, liếm hết người nọ người kia. Chia tay nhau chốn đô hội phồn hoa, hội ngộ nơi chiến trường khốc liệt, cuộc đời quả thật vô thường.

– Khúc quân hành bi tráng cất lên chậm rãi. Hơn ba trăm tay súng của Tiểu đoàn anh hùng, gương mặt sạm đen vì cháy nắng, hoặc xanh bủng vì sốt rét, hát Tiến quân ca như hát về cuộc chiến đời mình. Bóng cờ chung ấy dẫu chưa được phất lên trong cuộc chiến tranh bắt buộc, bởi vẫn còn chưa kịp duy danh định nghĩa, nhưng những gian khổ, những nỗi niềm riêng chia sẻ đã kịp liên kết, hoà chung dòng máu đồng đội, đồng bào.

Đức mấp máy môi hát khẽ. Những nẻo đường gập ghềnh xa nào đã đưa chúng tôi đến đây? Đến vùng rừng khát cháy của đất nước xa xôi này? Vai sát vai chung một đoạn chiến hào, chung một nắm cơm vắt thiu, một tấm áo trận chưa khô vết máu của thằng mặc trước. Đường vinh quang nào chỉ được xây bằng xác quân thù? Xây bằng cả xương, cả máu của anh em đồng đội chúng tôi nữa đấy.

– Phong thở dài, rút dao quắm khéo léo vạc gai các cạnh tàu lá. Sau hai nhát dao phạt chéo gọn gàng, tàu lá thốt nốt già rời cây. Tấm lá bản rộng cản gió, nhẹ nhàng bay xuống như một chiếc dù xanh. Phong nhìn theo từng tấm lá rơi, nhớ tiếng khóc rấm rứt trong đêm của mẹ Độ, người mẹ nông dân cho tiểu đội Phong ở nhờ ngày còn huấn luyện ngoài Bắc. Chiều hôm ấy, cũng vàng nắng như chiều nay, mẹ nhận được giấy báo tử của anh Sinh từ mặt trận Tây Nam này. Xã chưa làm lễ truy điệu, như nhà chưa phát tang, nên bà phải nén lại nỗi đau. Lá vàng còn ở trên cây. Lá xanh rụng xuống trời hay chăng trời. Cả tiểu đội tân binh không ngủ, thao thức nghe tiếng hờ con trong chái nhà nhỏ, lạnh buốt một đêm cuối thu.