Edward Joseph Snowden (sinh ngày 21 tháng 6 năm 1983) là một người tố giác người Mỹ và được nhập quốc tịch Nga đã sao chép và rò rỉ thông tin tối mật từ Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) vào năm 2013 khi anh là nhân viên và nhà thầu phụ của Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA). Tiết lộ của Snowden bộc lộ nhiều chương trình giám sát toàn cầu, nhiều chương trình do NSA và Five Eyes Intelligence Alliance với sự hợp tác của các công ty viễn thông và chính phủ châu Âu, và thúc đẩy một cuộc thảo luận văn hóa về an ninh quốc gia và quyền riêng tư cá nhân.

Năm 2013, Snowden được thuê bởi một nhà thầu NSA, Booz Allen Hamilton, sau khi làm việc trước đó với Dell và CIA. Snowden nói rằng anh dần dần bị vỡ mộng với các chương trình mà anh tham gia và anh đã cố gắng nói về mối quan tâm mang tính đạo đức của mình thông qua các kênh nội bộ nhưng đã bị bỏ qua. Vào ngày 20 tháng 5 năm 2013, Snowden đã bay tới Hồng Kông sau khi rời công việc tại một cơ sở của NSA ở Hawaii, và vào đầu tháng 6, anh đã tiết lộ hàng ngàn tài liệu NSA được phân loại cho các nhà báo Glenn Greenwald, Laura Poitras và Ewen MacAskill. Snowden thu hút sự chú ý của quốc tế sau khi những câu chuyện dựa trên tài liệu xuất hiện trên tờ The Guardian và The Washington Post. Tiết lộ sau đó được xuất bản trên các ấn phẩm khác bao gồm Der Spiegel và New York Times.

Vào sinh nhật lần thứ 30 của Snowden, ngày 21 tháng 6 năm 2013, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã công bố các cáo buộc chống lại Snowden về hai tội vi phạm Đạo luật gián điệp năm 1917 và trộm cắp tài sản của chính phủ, sau đó Bộ Ngoại giao đã thu hồi hộ chiếu của anh. Hai ngày sau, anh bay tới Moscow tại Sân bay Sheremetyevo, nơi nhà chức trách Nga lưu ý rằng hộ chiếu Mỹ của anh đã bị hủy bỏ, và anh đã phải ở lại ở nhà ga sân bay trong hơn một tháng. Nga sau đó đã cấp cho Snowden quyền tị nạn với thị thực cư trú ban đầu trong một năm và các lần gia hạn lặp lại đã cho phép anh ở lại Nga ít nhất cho đến năm 2020. Đầu năm 2016, anh trở thành chủ tịch của Freedom of the Press Foundation, một tổ chức có trụ sở tại San Francisco, nói rằng mục đích của nó là bảo vệ các nhà báo khỏi bị hack và giám sát của chính phủ. Tính đến năm 2017, anh đã kết hôn và đang sống ở Moscow.

Nguồn: Wikipedia